تبریز شهری جهانی، اما بدون بِرند!

تبریز برندی جهانی بود، وقتی هنوز برند جهانی شدن مد نبود! سال ۱۵۰۰ م تبریز پنجمین شهر پرجمعیت جهان بود و شکوه و عظمت آن زبانزد خاص و عام بود. تبریزی که من از آن می‌گویم یکی از پررونق‌ترین کانون‌های تجارت و بارزگانی بر سر راه جاده ابریشم بود که بازار آن شهرت جهانی داشت. زمانی در این شهر کالاهای ساخت چین، روسیه و انگلیس با واحدهای پول رایج‌شان خرید و فروش می‌شد و کالاهای ساخت تبریز به‌واسطه‌ی کاروان‌های تجاری از چهار گوشه دنیا سردر می‌آورد و مهر‌وموم تبریز در تجارتخانه‌های معتبر حُکم مهر استاندارد را داشت.

به‌رغم همه‌ی زخم‌های کاری تاریخ، برند تبریز همچنان کم و بیش در جهان مشهور است. بازارتبریز منحصربفردترین نمونه از نوع خود در جهان است. فرش آن که هنوز هم شهرت جهانی دارد. شیرینی و شکلات ما هم با داستانی که چندسال پیش در‌باره‌ی ارتباط نوقای تبریز با اندروید ورژن نوقای گوگل در سر تیتر اخبار قرار گرفت، بسیار مورد توجه قرار گرفت. آجیلوخشبکار تبریز با شعبه‌هایی که در پاریس، رم و میلان دارد، یکی از جهانی‌ترین برندهای ایران است. چرم‌ مان هم زمانی در مرغوبیت رقیب چرم ایتالیا بود و صنعت قطعه‌سازی‌مان هم که یکی از تامین‌کنندگان اصلی قطعات ماشین‌های بنز و بی‌.ام.دبلیو؛ گرچه مسئولان ما حتی قدر این ظرفیت‌های اقتصادی را هم ندانسته‌اند.

تبریز ۲۰۱۸ که یادتان هست؛ می‌توانست بهترین فرصت برای معرفی و شناسایی برند جهانی تبریز باشد، اما در عمل چنین اتفاقی نیفتاد! ما از این رویداد فقط چند بنر و اِلمان سرهم‌بندی شده در سطح شهر دیدیم و بس! این فرصت تاریخی در سایه‌ی بی‌کفایتی مسئولان ما از دست رفت و تنها حسرت و افسوس آن برای ما برجای ماند. تبریز مدفن هزاران شاعر و عارف سرشناس است از جمله شمس! اما چه فایده وقتی حتی اهالی تبریز هم مقبره او را نمی‌شناسند، در حالی‌که شهر کوچک قونیه در ترکیه به‌واسطه مولانا برندی جهانی شده و پول پارو می‌کند.

تبریز طرفیت‌های زیادی برای برند جهانی شدن دارد، اما حالا نه تنها جهانی نیست که در سطح ملی و محلی هم عقب مانده! دیوالی مشهورترین جشنواره هند است، حال آن را با یکی از بی‌نظیرترین کارناوال‌های مذهبی دنیا یعنی مراسم سینه‌زنی در تیمچه مظفریه تبریز مقایسه کنید، چرا دیوالی جهانی است و مظفریه حتی در سطح ملی هم معروف نیست؟! جواب در یک کلمه است: مدیریت فاجعهشهری.